NIK sprawdziła Bielmlek: zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez funkcjonariuszy CBA

Zdaniem inspektorów Najwyższej Izby Kontroli przedstawiciele Centralnego Biura Antykorupcyjnego mogli wpływać na decyzje Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w sprawie gwarancji kredytowych udzielanych Bielmlekowi.

- Według naszych ustaleń, mamy do czynienia z działaniem służb, które wykracza poza pewne standardy i w związku z tym podjąłem decyzję o skierowaniu do prokuratury zawiadomienia, które dotyczy przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariusz publicznych. O złożeniu zawiadomienia powiadomiliśmy też zwierzchników i czekamy na to, co zrobi prokuratura – powiedział dyrektor Delegatury NIK w Białymstoku Janusz Pawełczyk.

Czytaj również:

Pytany o jakie konkretnie działania służb chodziło stwierdził, że o zmuszania do określonego działania i groźby: - Chodziło o to, żeby nie poręczać kredytów, które chciał zaciągać Bielmlek. Pierwszy raz spotkałem się z taką sytuacją i mam nadzieję, że prokuratura to wyjaśni – podkreślił Janusz Pawelczyk

Jego zdaniem sprawa Bielmleku ma charakter niepokojący, bo dotyczy jednego z większych zakładów w Podlaskiem, nie bedącą już spółdzielnią, którą tworzyło ponad tysiąc rolników, a spółką prawa handlowego.

- Gdyby ktoś zadał studentowi prawa pytanie: czy łatwo jest przekształcić spółdzielnię mleczarską w spółkę prawa handlowego usłyszałby, że to bardzo trudna rzecz, a wręcz niemożliwa. Tu trzeba zgody, mówiąc kolokwialnie, wszystkich współwłaścicieli. Mam nadzieję, że w tym przypadku śledztwo, które mam nadzieję będzie prowadzone, wyjaśni wszystkie te kwestie. W sprawie jest dużo informacji, które budzą niepokój. Skoro mamy do czynienia z upadłością dużego zakładu, który zatrudnia kilkaset osób i jest składową własności tysiąca rolników to mamy do czynienia z bezpieczeństwem żywnościowym, nie tylko dla Podlaskiego, ale i dla kraju. Jeżeli państwo inwestuje swoje środki przez KOWR, BOŚ czy inne instytucje to powinno dbać, by w razie problemów taki zakład wesprzeć, bo państwo dało Bielmlekowi około 80 mln zł w kredytach – mówił dyrektor Pawelczyk dodając, że w tym przypadku budżet (czyli także wszyscy płacący podatki) stracił, a sanacja Bielmleku, dawała szansę by próba ratowania mleczarni dała efekty: - Tu chodziło o 5,7 mln zł.

Wcześniej, NIK informował o efektach kontroli bielskiej mleczarni. Wynika z nich, że jeszcze zanim Bielmlek upadł miało dochodzić do nieprawidłowości w finasowaniu firmy przez Bank Ochrony Środowiska i udzielania gwarancji kredytowej przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Dyrektor przyznał też, że inspektorzy przesłuchiwali syndyka masy upadłości Bielmleku:
- Tak mówiłem o finansowaniu, kosztach postępowania upadłościowego i procesie likwidacji majątku. Nikt nie miał do mojej pracy zastrzeżeń – mówi syndyk Józef Gliński.

Natomiast my skontaktowaliśmy się z dziś byłym już prezesem Bielmleku Tadeuszem Romańczukiem (również byłym wiceministrem rolnictwa i senatorem PiS).

- To prawda, że CBA wpływało na poręczycieli kredytów. Mam np. zeznania świadka o rozmowie dwóch funkcjonariuszy z dyrektorem KOWR. Uważam też, że Bielmlek można było uratować. Można było przeprowadzić sanację zgodnie z prawem upadłościowym i szkoda, że tak się nie stało. Moi zdaniem wszystko jest winą wierzycieli NFOŚ-u i BOŚ-u, bo KOWR był przyjazny poszukiwaniu rozwiązań, które mogły Bielmlek uratować. Potem zaszły zmiany i decyzja była jedna: szybko sprzedać Bielmlek w restrukturyzacji, co nie do końca jest zgodne z postępowanie sanacyjnym – tłumaczył nam Tadeusz Romańczuk.

Czytaj również:

Zapytaliśmy też prokuraturę krajową czy otrzymała zawiadomienie wysłane przez NIK, ale jeszcze nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

* * *
O Bielmleku zaczęło być głośno w lipcu 2019 roku, gdy rolnicy przestali dostawać pieniądze za mleko. Były m.in. protesty przed zakładem, a sprawą zainteresowało się CBA. Wreszcie w 2021 roku sąd ogłosił upadłość Bielmleku, a po wielu próbach sprzedaży mleczarnię kupiła spółka Laktopol B za 87 mln zł.